Günümüzde kullanılan meclis binasının mimari kimdir? İnşaatı ne zaman başlamış ve ne zaman bitmiştir. İşte cevaplar.
Malesef günümüzde kullanılan meclis binasının mimarı bir Türk değildir. Bu binanın mimari Avusturyalı bir mimar olan Clemens Holzmeister’dir. O günlerde bilinen ve ünlü bir mimar olan söz konusu şahıs, Türkiye’nin simgesi haline gelecek olacak TBMM’yi tasarlamıştır. Meclisin inşaatına başlayan söz konusu mimar 1948 yılında ülkesine dönme kararı aldığından inşaat durmuş fakat mimarın yardımcısı olan Ziya Payzın inşaata devam ederek binayı bitirmiştir. TBMM inşaatı 1990 yılında tamamlanmıştır. 1961 yılının Ocak ayında ise kullanıma açılmıştır. TBMM’nin oturduğu arazinin alanı 475.521 metrekare, binanın yerleşim alanı ise 19.372 metrekare olarak yapılmıştır.
TBMM 1937’de bir yasa çıkartır. Meclis binasının yapımına karar verilmek üzere binanın mimarının belirlenebilmesi için bir yarışma düzenlenir. 1938 yılında yapılan yarışmaya tam 14 farklı proje katılarak birbiri ile yarışır. Jüri tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda 3 proje birincilik kazanır. Bu üç farklı proje arasında karar vermek için projeler Atatürk’e sunulur. Mustafa Kemal Atatürk yaptığı incelemeler sonucunda Clemens Holzmeister’in çizdiği binayı beğenir ve onun yapılmasına karar verir. 26 Ekim 1939 yılında bina yapımına başlanır. İkinci dünya savaşının patlak vermesi sebebiyle 1941 yılında inşaat durur. Bu yıldan sonra meclisin yapımı aralıklarla devam eder. Söz konusu Avusturyalı mimar ülkesine döndüğünden kalan işleri öğrencisi ve yardımcısı olarak yetiştirdiği Ziya Payzı devam etmiştir.
1957 yılında Bağdat Paktı Bakanlar toplantısının Ankara’da yapılmasına karar verilir. Bunun üzerine toplantı yapılacak alanın yeni yapılan TBMM olmasına karar verilir. Bu sebeple inşaatı bu toplantının burada yapılacak olması sebebiyle bir hayli hızlandı ve toplantı tarihine kadar hazır hale getirilerek burada yapıldı. Binanın 1961 yılında kurucu meclis olarak kullanılmasına karar verilir ve açılışı yapılır.
TBMM’nin Mimari Özellikleri
Yapılacak TBMM’nin ülkemizi simgeleyecek olması nedeniyle Mimari özelliklerine oldukça önem verildi. Ülkemizin gücünü simgeleyeceği için bina sade ve ağırbaşlı olarak tasarlandı. Dayanıklı olacak şekilde yapıldı. Binanın dış tarafında bej traverten kullanıldı. İçerisinde ise otuz farklı mermer çeşidine yer verildi. Çeşitli ahşaplar kullanıldı ve çini ile bronz da kullanılan yapı malzemeleri arasında yer aldı. Ön cephesinin uzunluğu 248 metredir.